Các nhà khoa học đang nghiên cứu chất nhầy của cá hagfish như một nguyên liệu khả thi và thân thiện với môi trường có thể thay thế tơ nhện.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy chất nhờn dạng sợi của cá hagfish (loài cá mút đá myxin) có thể là nguyên liệu sản xuất loại sợi thân thiện với môi trường, có tính năng tốt và cực bền. Loại sợi này có thể dùng để dệt thành vải may quần áo.
Cá hagfish là một loại động vật cổ, trông giống như lươn, sống ở đáy đại dương. Chúng tự vệ trước cá mập và các loài ăn thịt khác bằng cách phun ra dịch nhờn khiến kẻ thù ngạt thở.
Tiến sĩ Vincent Zintzen từ Bảo tàng Te Papa tại Wellington (New Zealand) đứng đầu nhóm nghiên cứu về đa dạng động vật dưới đáy đại dương vốn đã ghi lại những hình ảnh đầu tiên về loài cá hagfish khi chúng bị tấn công.
Trong một đoạn băng video, một con cá mập cắn một con cá hagfish nhưng ngay lập tức phải nhả mồi ra và bơi thoát trong khi mang và miệng cá mập phủ một lớp dịch nhầy.
“Ở cả hai bên cơ thể, cá hagfish có tuyến nhầy và lỗ nhầy, khoảng 100 lỗ nhầy mỗi bên,” tiến sĩ Zintzen cho biết. “Khi quan sát chúng phun ra chất nhầy, chúng ta sẽ nhận thấy đây là một nguyên liệu rất đặc biệt. Từ một lượng nhỏ cá hagfish phun ra đã tạo thành một lượng lớn chất nhầy.”
Phó giáo sư Tiến sĩ Douglas Fudge từ Đại học Guelph, Canada, cho biết chất nhầy của cá hagfish rất đặc biệt do thành phần giàu chất xơ.
“Mỗi lít chất nhầy có hàng chục ngàn sợi và những sợi này có tính chất cơ học giống như tơ,” ông Fudge nói. “Các sợi rất bền và chúng tôi lấy sợi từ chất nhầy của cá hagfish như một mô hình mới thay thế cho tơ nhện trong nỗ lực chế tạo nguyên liệu từ protein.”
Chặng đường dài phía trước
Tiến sĩ Fudge cho biết 82 loại cá mút đá myxin đã được xác định nhưng chưa loài nào được nuôi nhốt thành công. Như vậy, khả năng nuôi cá hagfish lấy chất nhầy khó có thể xảy ra.
Thay vào đó, các nhà khoa học đang cố gắng tái tạo protein và cấu trúc của chất nhầy từ cá hagfish bằng phương pháp nhân tạo để tạo ra loại sợi thân thiện với môi trường và có tính năng cao.
Các nhà khoa học cho rằng các sợi protein nhân tạo là nguyên liệu bền vững thay thế cho các sợi làm từ dầu hỏa như sợi ni-lông và Kevlar.
Tiến sĩ Fudge nhận định phải một thời gian dài nữa sợi làm từ chất nhầy của cá hagfish mới trở thành mốt. Tuy nhiên, ông tin rằng sợi sản xuất dựa trên mô hình này sẽ được sử dụng trong mọi sản phẩm, từ quần áo và đồ gỗ tới áo khoác chống đạn.
Da cá hagfish đã được dùng làm phụ kiện da như ví và thắt lưng. Ngành xuất khẩu cá hagfish đã phát triển tại New Zealand để phục vụ nhu cầu làm thực phẩm của Hàn Quốc vì thịt cá hagfish được cho là có tính năng tăng khả năng tình dục.
Theo tiến sĩ Zintzen, cá hagfish nêu bật tầm quan trọng của môi trường dưới biển sâu với nhiều loài chưa được phát hiện. Những loài như hagfish giúp con người hiểu thêm về quá khứ và tạo ra tương lai cho chính chúng ta.
“Cá hagfish là một ví dụ điển hình về loài động vật sống dưới biển sâu có bề ngoài đáng sợ, nhưng nếu vượt qua được điều đó, bạn sẽ nhận ra rằng những loài vật như vậy là yếu tố cần thiết trong hệ sinh thái biển,” tiến sĩ Zintzen nhận xét. “Và trên hết là lịch sử tiến hóa đằng sau những loài vật thú vị này.
Theo http://www.radioaustralia.net.au