Hiện nay các nhà lạnh và kho lạnh đang được sử dụng rộng rãi do nhu cầu của ngành Công nghiệp Chế biến thực phẩm, thủy hải sản... người lao động ở đây luôn phải làm việc trong môi trường lao động khắc nghiệt mà chưa có quần áo bảo hộ lao động theo đúng nghĩa
Nhóm nghiên cứu: DS Trần Thanh Hương, KTV Hồ Thị Mão - Viện Bảo hộ lao động; KS Nguyễn Thị Bội - XN Chế biến Vi sinh Hà Nội
I- Đặt vấn đề
Hiện nay các nhà lạnh và kho lạnh đang được sử dụng rộng rãi do nhu cầu của ngành Công nghiệp Chế biến thực phẩm, thủy hải sản... người lao động ở đây luôn phải làm việc trong môi trường lao động khắc nghiệt: Nhiệt độ thường xuống dưới 30C-100C, cá biệt có nơi (trong kho lạnh) nhiệt độ có thể xuống đến âm 250C và độ ẩm luôn luôn là 100%. Do đó người lao động thường bị nhiễm lạnh, mắc bệnh viêm họng, viêm khớp... (có phân xưởng có tới 90-95% công nhân mắc các bệnh nói trên). Để hạn chế bớt những tác động xấu của môi trường lạnh, ẩm, người công nhân cần phải được trang bị các loại quần áo bảo hộ lao động chống lạnh hữu hiệu. Tuy nhiên cho đến nay vấn đề quần áo bảo hộ lao độngchống lạnh chưa được cơ sở nào giải quyết một cách khoa học. Vì vậy công nhân làm việc trong các nhà lạnh thường dùng quần áo tùy tiện, hiệu quả chống lạnh hạn chế gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.
Để góp phần giải quyết vấn đề trên đề tài đã được thực hiện các mục tiêu chính sau:
1. Đề xuất các yêu cầu kỹ thuật cơ bản cho quần áo bảo hộ lao động chống lạnh.
2. Chọn lựa nguyên vật liệu và đề xuất kết cấu thích hợp nhằm chế tạo một vài loại quần áo bảo hộ lao động chống lạnh phù hợp cho công nhân làm việc trong các nhà lạnh.
II - Nội dung và kết qủa nghiên cứu
A- Yêu cầu kỹ thuật cơ bản của quần áo bảo hộ lao động chống lạnh
Quần áo bảo hộ lao động chống lạnh là phương tiện bảo vệ cá nhân có công dụng đặc biệt, được dùng với mục đích chống lạnh, ngăn cản sự mất nhiệt của cơ thể, do sự chênh lệch quá cao giữa thân nhiệt với nhiệt độ môi trường. Do vậy chúng đòi hỏi vật liệu chẳng những có dộ dẫn nhiệt thấp mà còn có độ hút nước, thấm khí và hút ẩm cũng phải thấp (ngược hẳn với yêu cầu của vật liệu làm quần áo chống nóng).
Trên cơ sở phân tích các tiêu chuẩn hiện có, các số liệu liên quan đến điều kiện lao động của công nhân tại các cơ sở có kho lạnh, đề tài đã đề xuất các yêu cầu kỹ thuật cơ bản cho bộ quần áo chống lạnh như sau:
1- Yêu cầu về tính năng bảo vệ, vệ sinh và sử dụng
1.1- Quần áo bảo hộ lao động chống lạnh dùng cho công nhân làm việc tại các nhà lạnh phải giữ được ấm cho người lao động làm việc ở nhiệt độ 30C-100C và độ ẩm 100%.
1.2- Quần áo bảo hộ lao động này không được gây cảm giác tâm lý khó chịu, không được làm thay đổi lớn sự cân bằng về sinh lý, sinh hóa của người lao động.
l.3- Kết cấu của quần áo bảo hộ lao động phải phù hợp với điều kiện lao động, phải gọn, nhẹ (khối lượng một bộ không quá 2kg), tạo được cảm giác tâm lý dễ chịu, thoái mái khi làm việc.
2- Yêu cầu về nguyên vật liệu
2.1- Các loại vải dùng may quần áo chống lạnh phải đảm bảo các chỉ tiêu cơ lý đã được quy định.
2.2- Độ hút ẩm và độ ngấm nước phải đủ nhỏ, phù hợp với điều kiện lao động thực tế.
2-3- Vật liệu dùng để may lớp ấm của quần áo bảo hộ lao động chống lạnh phải có độ hút ẩm nhỏ hơn hoặc bằng 0,2g/cm2 và độ ngâm nước nhỏ hơn 0,6g/cm2.
2.4- Nhiệt trở của lớp ấm trong R > 2 clô (Clother).
3- Lựa chọn loại vật liệu
Sử dụng các phương pháp đánh giá và một số kết quả đánh giá chỉ tiêu kỹ thuật của vải, chúng tôi đã chọn được 7 loại vật liệu sau đây thỏa mãn các yêu cầu 1.1, 1.2, 1.3, 2.1:
- Vải chéo xanh 34 x 34;
- Kaki Vĩnh Phú ;
- Ka ki pha sợi tổng hợp;
- Vải dệt bằng sợi tổng hợp;
- Cốt bông sơ;
- Cốt bông hoá học;
- Phin sợi bông.
Để kiểm tra các yêu cầu 2.2, 2.3 và 2.4 chúng tôi đã dùng các phương pháp thí nghiệm đã biết để đánh giá độ hút ẩm, độ ngấm nước (liên quan tới việc giặt giũ và bảo quản quần áo) và nhiệt trở của vật liệu.
Trên cơ sở các kết quả thu được, đề tài đã chọn vải pha sợi tổng hợp để may lớp ngoài của quần áo bảo hộ lao động chống lạnh và bông hóa học để may lớp ấm bên trong vì chúng có những ưu điểm sau: Bông hóa học có độ xốp cao, nhẹ, độ ngấm nước và độ hút ẩm nhỏ hơn các loại bông khác, rất thích hợp cho việc chế tạo quần áo bảo hộ lao động chống lạnh dùng trong nhà lạnh có nhiệt độ thấp và độ ẩm cao, giúp cho việc giặt giũ và bảo quản được dễ dàng, đảm bảo được tính chất vệ sinh của quần áo đã đặt ra. Vải pha sợi tổng hợp có độ hút ẩm nhỏ, nhẹ, không nhàu nát, nhanh khô, sử dụng thuận tiện hơn vải sợi bông.
B- Lựa chọn kết cấu và kiểu dáng
Để quần áọ bảo hộ lao động chống lạnh đáp ứng được những yêu cầu trên và bền, đẹp, đề tài đã chọn kiểu kết cấu nhiều lớp. Cũng do kết cấu này mà các phụ kiện như chỉ, cúc và cách cắt may cũng phải tuân theo những qui định cụ thể trong các tiêu chuẩn hiện hành.
C- Chế thử và trưng cầu ý kiến
Trên cơ sở kết cấu và cách cắt may đã quy định, đề tài đã tiến hành may thử được 20 bộ áo, quần áo bảo hộ lao động chống lạnh. Số quần áo này đã được đưa xuống các cơ sở sản xuất để sử dụng và đánh giá.
III - Kết luận
Qua một thời gian nghiên cứu trên cơ sở tìm hiểu các tài liệu đề cập đến yêu cầu kỹ thuật của quần áo bảo hộ lao động, đặc biệt là quần áo bảo hộ lao động có công dụng đặc biệt và khảo sát điều kiện lao động thực tế của công nhân tại các cơ sở sản xuất có kho lạnh. Đề tài đã:
- Đề xuất được các yêu cầu kỹ thuật chính cho bộ quần áo chống lạnh (đặc biệt đối với vật liệu) dùng cho công nhân làm việc ở các nhà lạnh.
Đánh giá 3 chỉ tiêu cơ bản của vật liệu: Độ hút ẩm, độ ngấm nước và nhiệt trở của 1 số loại vải và bông. Trên cơ sở đó đã chọn được vật liệu thích hợp để chế tạo quần áo chống lạnh phù hợp với điều kiện lao động thực tế. Đưa ra được kết cấu, kiểu dáng phù hợp với điều kiện lao động, vóc dáng và thị hiếu của người Việt Nam.
- Sản xuất 20 bộ áo và quần áo chống lạnh được các cơ sở sản xuất đánh giá tốt về chất lượng và tiện nghi về sử dụng. Từ đó có thể chế tạo hàng loạt cung cấp cho công nhân làm việc trong các nhà lạnh, nhằm bảo vệ sức khỏe người lao động.
Nguồn: Viện NCKHKT BHLĐ